Đó là vì 90% trader nghiệp dư chỉ nhìn vào con số NFP. Trader chuyên nghiệp nhìn vào tốc độ tăng trưởng tiền lương, tỷ lệ tham gia lao động, và tỷ lệ thất nghiệp. Bài viết này sẽ phân tích 4 chỉ số cốt lõi, giúp bạn hiểu tại sao Fed coi "việc làm tối đa" là một nửa sứ mệnh của họ và cách các chỉ số này quyết định tốc độ Fed tăng hay giảm lãi suất.
Phần 1: Bốn Chỉ Số Cốt Lõi (Kim Tứ Đồ của Lao động)
Trong báo cáo việc làm hàng tháng, có bốn con số quyết định sức khỏe tổng thể của nền kinh tế. Trader chuyên nghiệp không bao giờ bỏ qua bất kỳ chỉ số nào.
1.1. Non-Farm Payrolls (NFP) – Thay đổi Việc làm Phi nông nghiệp
- Là gì: Số lượng công việc mới được tạo ra trong tháng (loại trừ ngành nông nghiệp và công chức).
- Ý nghĩa: Đây là chỉ số tổng hợp về sức khỏe kinh tế và là thước đo biến động nhất. Một con số NFP mạnh (cao hơn dự báo) cho thấy doanh nghiệp đang mở rộng, tạo ra kỳ vọng rằng Fed sẽ thắt chặt hơn (nâng lãi suất).
1.2. Tỷ lệ Thất nghiệp (Unemployment Rate - U3)
- Là gì: Tỷ lệ người đang tìm việc so với tổng lực lượng lao động.
- Ý nghĩa: Thước đo trực tiếp mức độ căng thẳng của thị trường. Tỷ lệ thất nghiệp thấp là dấu hiệu của một thị trường lao động "thắt chặt" (Tight Labor Market).
1.3. Thu nhập Trung bình theo Giờ (Average Hourly Earnings - AHE)
- Tầm quan trọng: Đây là chỉ số "Vàng" và là chỉ báo hàng đầu cho **Lạm phát Dịch vụ**.
- Mối liên kết: Khi thị trường lao động thắt chặt, các công ty phải tăng lương để thu hút và giữ chân nhân viên. Tiền lương tăng (AHE tăng) sẽ đổ dồn vào chi phí dịch vụ, tạo ra áp lực lạm phát dai dẳng mà Fed phải can thiệp.
1.4. Tỷ lệ Tham gia Lao động (Labor Force Participation Rate)
- Là gì: Tỷ lệ người đang làm việc hoặc tích cực tìm việc so với tổng dân số trong độ tuổi lao động.
- Ý nghĩa: Nếu tỷ lệ này thấp, điều đó có nghĩa là nhiều người đã bỏ cuộc hoặc chưa quay lại làm việc. Thị trường sẽ bị "thắt chặt" một cách giả tạo, khiến tiền lương (AHE) dễ tăng hơn. Fed theo dõi chỉ số này để đánh giá cung lao động thực tế.
Phần 2: Phân Tích Logic Quyết định của Fed (The Dual Mandate)
Fed có "nhiệm vụ kép" (Dual Mandate): **Việc làm tối đa** và **Giá cả ổn định**. Thị trường Lao động chính là cầu nối giữa hai nhiệm vụ này.
2.1. Thị trường Thắt chặt & Vòng xoáy Lương-Giá
- Kịch bản: Tỷ lệ thất nghiệp thấp, NFP mạnh, và quan trọng nhất, AHE tăng nhanh.
- Phân tích: Nhu cầu lao động cao hơn cung. Lương tăng. Lương tăng làm tăng chi phí dịch vụ. Chi phí dịch vụ tăng làm tăng Lạm phát Lõi (Core Inflation) (theo Bài 2).
- Hành động của Fed: Fed sẽ **tăng lãi suất** để làm chậm lại nền kinh tế, giảm cầu hàng hóa và dịch vụ, từ đó giảm cầu lao động và kiềm chế tiền lương.
2.2. Khái niệm NARU (Non-Accelerating Inflation Rate of Unemployment)
- Chuyên sâu: NARU là tỷ lệ thất nghiệp "tự nhiên" mà tại đó, lạm phát không tăng tốc.
- Chiến lược của Fed: Nếu tỷ lệ thất nghiệp thực tế giảm xuống **dưới mức NARU** (ví dụ: NARU là 4.5%, nhưng thất nghiệp là 3.5%), Fed sẽ bắt đầu lo lắng rằng lạm phát sẽ bùng nổ và **can thiệp mạnh mẽ** bằng cách tăng lãi suất để đưa thất nghiệp lên gần mức NARU.
Phần 3: Chiến lược Giao dịch NFP - "Cái Bẫy" của Trader
Báo cáo NFP là một trong những tin tức biến động mạnh nhất. Trader chuyên nghiệp không bao giờ chỉ nhìn vào con số NFP tổng thể.
3.1. Non-Farm Payrolls – Tác động Tức thì và Cần Phân Tích Sâu
- Trader nghiệp dư: Chỉ nhìn vào số NFP. NFP > Dự báo = Mua USD.
- Trader chuyên nghiệp: Phân tích 4 chỉ số cùng lúc, đặc biệt là hai yếu tố có khả năng gây nhiễu và làm đảo chiều kỳ vọng:
- Thu nhập Trung bình theo Giờ (AHE): Đây là "mỏ neo" của lạm phát. Nếu NFP mạnh nhưng AHE giảm tốc, đây là tin tức **"bồ câu" (dovish)** tiềm năng, vì rủi ro lạm phát đang giảm. Thị trường có thể bán USD.
- Điều chỉnh số liệu tháng trước: Dữ liệu NFP thường bị điều chỉnh. Nếu NFP tháng này cao nhưng số liệu hai tháng trước bị **điều chỉnh giảm mạnh**, điều đó cho thấy sức khỏe kinh tế không thực sự tốt như báo cáo ban đầu.
3.2. Tiền lương là Chỉ báo Dẫn đầu cho Chính sách
Nếu NFP yếu (việc làm chậm lại) nhưng AHE (Tiền lương) vẫn tăng mạnh, điều đó cho thấy Fed vẫn còn mối lo lớn về áp lực chi phí. Fed sẽ phải duy trì lập trường **"diều hâu"** lâu hơn, gây áp lực lên các tài sản rủi ro.
Phần 4: Kết Luận và Hoàn thiện Bức tranh Vĩ mô
Thị trường Lao động là chìa khóa để hiểu về Lạm phát Dịch vụ và là thước đo trực tiếp cho việc Fed đã đạt được một nửa nhiệm vụ của mình hay chưa.
- Tổng kết: Trader đã nắm được ba trụ cột của Phân tích Cơ bản: Lãi suất (Bài 1), Lạm phát (Bài 2) và Lao động (Bài này).
- Chiến lược cốt lõi: Luôn đánh giá Thị trường Lao động dựa trên áp lực tiền lương (AHE). Khi kết hợp AHE với dữ liệu Lạm phát (Core PCE), bạn sẽ có được Lãi suất Thực – công cụ dự báo xu hướng dài hạn tốt nhất.
- Hoàn thiện Series: Bộ ba kiến thức này cung cấp nền tảng vững chắc để đưa ra các quyết định giao dịch có căn cứ, giúp bạn vượt qua 90% trader chỉ giao dịch dựa trên tin tức bề mặt.
